Indonet

Basisgegevens Indonesië



Oppervlakte: De landoppervlakte is 1.926.000 km2 (56x Nederland), maar rekenen we al het water tussen de 13.677 eilanden waaruit Indonesië bestaat erbij, dan wordt die oppervlakte 4 maal zo groot. Van oost naar west is Indonesië 5.120 km lang en van noord naar zuid 1.760 km breed.

Afstand: Amsterdam-Jakarta ca. 12.500 km. Vliegtijd ca. 20 uur. Het tijdsverschil met de Nederlandse wintertijd is in het westen van Indonesië (incl. Jakarta) +6 uur, in het midden (b.v. Ujung Pandang) +7 uur, in het oosten (b.v. Ambon) +8 uur. Met de Nederlandse zomertijd is dat steeds 1 uur minder.

Klimaat: Over het algemeen heeft Indonesië een tropisch klimaat, met een gemiddelde temperatuur van ca. 30 0C. In hoger gelegen delen wat koeler tot koud. Van mei tot oktober waait een droge oost-moesson en van november tot april een natte west-moesson. In de Molukken is dit seizoenspatroon net andersom.

Bevolking: Het aantal inwoners van Indonesië bedraagt in 2001 ca. 220 miljoen. Jaarlijks groeit de bevolking met ca. 3 miljoen. Er zijn steden met miljoenen inwoners (Jakarta ca. 10 miljoen, Surabaya ca. 2,7 miljoen, Medan ca. 2,3 miljoen, Bandung ca. 1,7 miljoen en Semarang 1,3 miljoen).

Er leven in afgelegen gebieden van Indonesië meer dan 100 inheemse groepen, waarvan sommige nog maar net het stenen tijdperk aan het verlaten zijn. Voorbeelden hiervan vinden we bij Papoea volken in Irian Jaya en Dayak volken in Kalimantan (het Indonesische deel van Borneo).

60% van de bevolking woont op de eilanden Java en Madura, die slechts 6% van het totale landoppervlak beslaan. De regering probeert aan die ongelijke spreiding van de bevolking wat te doen door de zogenaamde transmigratie, een programma waarbij gezinnen vanuit Java worden verhuisd naar minder bevolkte gebieden op Sumatra, de Molukken en Irian Jaya (het vroegere Nieuw-Guinea).

Religie: Het grootste deel van de bevolking (85%) is Islamiet en daardoor is Indonesië het grootste Islamitische land ter wereld. 10% van de bevolking is Christelijk, waarbij er ongeveer evenveel Protestanten als Katholieken zijn. 2% is Hindoeïstisch (vooral op Bali) en 2% Boeddhistisch.

Bestuur: Ondanks het overwicht van de Islam is Indonesië geen Islamitische staat. Het bestuurssysteem is wereldlijk en propageert godsdienstvrijheid met een soort verplichting om in God te geloven, vanuit welke religie dan ook. Die verplichting is verwoord in één van de zogenaamde Pancasila (vijf zuilen), basisprincipes waarop de Indonesische staat is gegrondvest. De andere vier zuilen betreffen menswaardigheid, eenheid, democratie en sociale rechtvaardigheid.

Indonesië kent een presidentieel systeem, de president is staatshoofd en regeringsleider. Er is een parlement, de volksraad, (Dewan Perwakilan Rakyat of DPR, 500 zetels; 462 gekozen d.m.v. verkiezingen, 38 zijn aangewezen militairen; de leden zijn voor 5 jaar gekozen.) De laatste verkiezingen waren op 7 Juni 1999 (de volgende worden vermoedelijk in juni 2004 gehouden.) Aantal zetels per partij nu:
PDI-P 154 (de partij van President Megawati)
Golkar 120 (de voormalige regeringspartij onder de toenmalige president Suharto)
PPP 58, PKB 51, PAN 35, PBB 14 (moslim partijen, de PPP is de partij van Vice President Hamzah Haz)
andere partijen 30
Het Volkscongres (Majelis Permusyawaratan Rakyat of MPR) bestaat uit de DPR plus 200 indirect aangewezen leden. Voornaamste taak is het kiezen van President en Vice President en de zeer algemene beleidslijnen van de nationale politiek goed te keuren.

Geschiedenis: In de eerste eeuwen van onze jaartelling werden vanuit India en China Hindoeïsme en Boeddhisme naar Indonesië gebracht. Tussen 1300 en 1600 verspreidde de Islam zich in Indonesië. In 1512 kwamen de Portugezen in de Molukken, die vervolgens in 1605 door de Nederlanders werden verdreven. Het ging vooral om de handel in de specerijen die daar te verkrijgen waren. In 1619 stichtte J.P. Coen op Java de stad Batavia en in de eeuwen daarna, tot aan het begin van deze eeuw, breidde zich het koloniale gezag van de Nederlanders zich gestaag over de archipel uit.

Na de Japanse capitulatie aan het eind van de Tweede Wereldoorlog werd op 17 augustus 1945 de Republiek Indonesië uitgeroepen door Soekarno, die ook de eerste president werd. Na veel militaire en politieke strijd legde Nederland als kolonisator van Indonesië zich in december 1949 bij deze situatie neer.

Toen Indonesië in 1965 politiek en economisch in een chaos verkeerde, werd een nog steeds onduidelijke communistische greep naar de macht door Generaal Suharto in de kiem gesmoord. Er vond vooral op Java een bloedige `afrekening' plaats, waarbij honderdduizenden mensen werden vermoord. In feite kreeg Suharto de macht over het land en in 1967 volgde hij Soekarno ook formeel op als president. Sindsdien leidde Suharto het land op pragmatische, strakke wijze. In mei 1998 moest Suharto onder druk van studentenprotesten waarbij om meer openheid en democratie werd gevraagd aftreden. Hij werd opgevolgd door de vice-president, B.J. Habibie. In juni 1999 werden parlementsverkiezingen gehouden, waarna in oktober 1999 het parlement samen met enige niet-gekozen afgevaardigden (samen het z.g. Volkscongres) Abdurahman Wahid (bijgenaamd Gus Dur) leider van een moslimpartij, tot president kozen. Megawati Soekarnoputri, leidster van de grootste partij, de niet-religieuze PDI-P, werd tot vice-president gekozen. Ontevreden over het functioneren van President Wahid benoemde het Volkscongres op 23 juli 2001 Megawati Soekarnoputri tot President. Vervolgens werd op 26 juli 2001 PPP-partijleider Hamzah Haz tot Vice President benoemd.

Talen: Het uit het Maleis voortgekomen Bahasa Indonesia is de officiële taal. Daarnaast worden er nog ca. 400 andere talen gesproken, waarvan zo'n 200 op Irian Jaya.

Na de onafhankelijkheid is de spelling wat gewijzigd. Zo wordt de klank `tj' nu met een c genoteerd, de engelse g met een g, `dj' met een j, de `j'-klank met een y en de `oe'-klank met een u. In Nederland schrijven wij hier bepaalde zaken uit de Indonesische keuken nog met de oude spelling. Ketjap (soja saus) en Atjar Tjampoer (gemengd tafelzuur) worden bijvoorbeeld nu in Indonesië geschreven als Kecap en Acar Campur.

Economie: De munteenheid is de Rupiah (Rp). Rp 1000 is ca. 0,10.

Belangrijke exportproducten van Indonesië zijn: aardolie, aardgas, tin, nikkel, steenkool, koffie, thee, palmolie, cacao, peper, rubber, kleding, schoeisel.

Informatie: Verdere informatie kan ook worden gevonden in de volgende boeken:

Nico Schulte Nordholt, Indonesië. In de landenreeks van KIT, Novib en NCOS. 1991 ISBN 90-6832-309-1

Ben Witjes, Indonesië, cultuurboek bij de Teleac-cursus Indonesië, taal en cultuur. Zutphen, 1990, Terra. ISBN 90-6255-426-1

Statistische informatie op de website van het Indonesische Centraal Bureau voor de statistiek:

http://www.bps.go.id

Een interessante website met recente gegevens over Indonesië is:

http://www.megastories.com/seasia/indonesi/indonesi.htm

Terug naar Indonet